21 okt Is het tijd voor ‘slow ondernemen’?

Op 27 september stond er een artikeltje in de Volkskrant dat ik vanwege de intrigerende titel bewaarde voor mijn ‘inspiratie-tijd’.
De Duitse econoom Holm Friebe zet me aan het denken: zijn we tegenwoordig inderdaad niet té veel bezig met Veranderen? Friebe pleit voor Slow-Ondernemen. Hij noemt de actie- (en verander)dwang een schadepost van de moderne tijd: een soort culturele en geciviliseerde variant van ADHD (hierover las ik ook het boek: Borderline Times van Dirk de Wachter: daarover meer in mijn volgende nieuwsbrief).
Ik moest ook even denken aan het altijd bomvolle Café Bern in de Nieuwmarkt buurt van Amsterdam, waar ik jaren heb gewoond. Café Bern bleef 30 jaar lang zoals het was toen de eerste eigenaar de deuren opende. Pas kort geleden hebben ze de boel een beetje opgeknapt. Maar de sfeer is er nog steeds en de uitzonderlijk goede kaasfondue ook. Aan die smaak is trouwens ook niets veranderd.
Hieronder zie je het artikel over de vraagstelling van Holm Friebe.

Is het tijd voor slow ondernemen?

Een manco van veel ondernemers is dat ze niet te weinig maar te veel ondernemen. Er gaan meer bedrijven naar de knoppen door te veel verandering dan door te weinig.
Door: Peter de Waard, 27 september
Het verwijt dat topmanagers het meeste vrezen – net als politici – is gebrek aan ambitie. Ze willen niet op de winkel passen, maar hun stempel drukken op het bedrijf.
Wie verandert toont initiatief, oogst lof en wordt uitgenodigd voor de talkshows op de televisie. ‘Iedereen wil de charismatische doener die visionair de koers uitzet en de conservatieve krachten doorbreekt’, schrijft de Duitse econoom Holm Friebe in het ook in Nederland verschenen boekje De steenstrategie: de kunst niet te handelen. Maar vaak zijn het juist deze visionairs die beslissingen nemen waarmee zij bedrijven in het verderf storten.
Friebe, voorzitter van de Zentrale Intelligenz Agentur (ZIA), zet de heilzame rust en soliditeit van de steen tegenover de voortgangsdynamiek van deze tijd. Hij toont aan dat dwarsliggers en passievelingen bij organisaties veel minder schade aanrichten dan de durfals en maakbaarheidsfanaten.
Hij noemt passiviteit een ’ten onrechte verstoten kunstvorm’.
Sinds de onlangs overleden Andrew Grove van chipsfabrikant Intel riep dat ‘alleen de paranoïden overleven’ is het floppercentage in het bedrijfsleven enorm gestegen: van start-ups, van productlanceringen, van overnames en vooral van strategieveranderingen.
Bekend is het voorbeeld van Lego, dat al sinds 1937 kleurige bouwstenen maakte, totdat het Deense speelgoedbedrijf ineens besloot Star Wars-licenties te kopen, daardoor diep in de rode cijfers kwam en honderden banen moest schrappen. Inmiddels doet Lego weer waar het goed in is: bouwstenen maken. Veel winkels en horecaketens gaan ten onder doordat ze zolang verbouwen en van formule veranderen tot ze al hun charme hebben verloren.
Friebe noemt de actiedwang een bijkomende schadepost van de moderne tijd: een soort culturele en geciviliseerde variant van ADHD. Artsen doen hieraan mee door nutteloze medicijnen voor te schrijven aan patiënten ‘opdat er maar iets wordt gedaan’. Veel politieke carrières eindigen in een anticlimax omdat politici ‘change’ beloven die ze niet kunnen waarmaken.
Eigenlijk besturen bedrijven zichzelf, net als landen
Toen de Duitse bondskanselier Gerhard Schröder vaststelde dat zijn regering sinds haar aantreden veel hervormingen te snel en ondoordacht had doorgevoerd, kwam hij met de politiek van de kalme hand. Toen hij een keer over Duitsland vloog en peinzend naar het landschap keek, concludeerde hij: ‘Landen besturen zichzelf’.
Eigenlijk geldt dat ook voor de meeste ondernemingen. Warren Buffett heeft in deze tijd van flitshandel juist ‘wachten’ tot zijn motto gemaakt. Beleggers die pas op de plaats maken, verdienen meer dan degenen die steeds van porteuille veranderen.
Na slow cooking en slow beleggen moet slow ondernemen de volgende stap zijn.